Thomas, abt, en het convent van Sint-Truiden geven aan de abdij van Berne de tiend van Bern en Herpt in pacht tegen een jaarlijkse rente van 21 mark Keuls en de levering van 21 zalmen en stellen onder meer de kerk van Heusden, die jaarlijks aan de kerk van Aalburg tien schelling Leuvens verschuldigd is, vrij van deze pacht. Tevens bepalen zij dat de abdij van Berne bij vacatie de pastoor van Herpt aan de abdij van Sint-Truiden zal presenteren.
[A]. Niet voorhanden.
B. uiterlijk 1272, Hasselt, RA, toegangsnr. 717, archief abdij van Sint-Truiden, inv. nr. 20 (voorheen inv. nr. 6678/5), cartularium A, p. 105-108, onder de rubrieken: De decima nostra de Berna en p. 106: De decima nostra de Berna et de Herpta, naar [A].
a. Piot, Cartulaire I, 226-228, nr. 191, naar B. – b. Sloet, OGZ II, 675, nr. 671, naar a. – c. De Fremery, Supplement OHZ, nr. 92, naar a-b.
Korteweg, Rechtsbronnen Woudrichem, 7, nr. 14 (gedateerd 1246 januari 25). – Van Bavel, Regestenboek Berne, 11-12, nr. 44. – Grauwels, Regestenlijst, [z.p.], nr. 206.
Van deze oorkonde is op dezelfde dag een tegenoorkonde gemaakt door abt en convent van Berne, zie Van Synghel, DONB, nr. 1247.01.25b. Onderhavige oorkonde is gebruikt als vooroorkonde voor de tegenoorkonde. Voor de bekrachtiging van beide oorkonden door de bisschop van Utrecht, zie Idem, nr. 1247.03.29(na 1247.01.25).
Het gebruik van de paasstijl is verondersteld, zie Camps, ONB I, XXI, en Dillo-Van Synghel, ONB II, XVII.
Thomas, Dei gratia abbas monasterii Sancti Trudonis in Hasbania, et totus conventus eiusdem monasterii, Leodiensis dyocesis, ordinis beati Benedicti, universis presentes litteras inspecturis salutem et cognoscere veritatem.
Universitatia omnium notum facimus quod nos, pensata utilitate monasterii nostri, decimam nostram de Berna et de Herpta, sitam in episcopatatub Traiectensi inferiori, cum omnibus suis appenditiis et universitate viris religiosis abbati et conventui de Berna, Premonstratensis ordinis, Traiectensis inferioris dyocesis, dedimus ad firmam in perpetuum possidendas liberaliter et benigne, ita tamen quod vicario de Herpta discedente et ecclesia vacante, memorati abbas et conventus de Berna ad eandem ecclesiam vacantem personam ydoneam, cui contulerint, venerabili viro abbati Sancti Trudonis, quicumque fuerit, ille presentabunt. Ex condicto ceterum sepedicti abbas et conventus de Berna dabunt annuatim nomine firme sive pensionis dictis abbati et conventui Sancti Trudonis viginti marcas et unam Coloniensis, triginta solidos Louaniensium legalium pro marca, solvendas indilate quolibet anno sine diminutione et aliquo defectu in octavis Pasche in villa Sancti Trudonis cum suo periculo et expensis. Insuper memorati abbas et conventus de Berna fecerunt sibi legem sua sponte quod, si solutionem dicte firme, videlicet de viginti marcis et una antedictis, non facerent plenariam in dictis octavis Pasche, ipsi abbas et conventus de Berna obligaverunt se per stipulationes solempnes, sub ypotecha rerum suarum, quod dictis abbati et conventui Sancti Trudonis nomine pene dampnorum et expensarum dabunt post quindenam octavarum Pasche quinque marcas Coloniensis, triginta solidos Louaniensium legalium pro marca. Et si amplius cessaret solutio post quindenam octavarum Pasche, quantumque cessabit solutio, qualibet quindena sequenti dicti Bernenses dictas quinque marcas nomine pene dampnorum et expensarum persolvent ex condicto abbati et conventui Sancti Trudonis memoratis. Preterea si omnia bona Bernensis monasterii, quod absit, perirent, quocumque casu contingente, casus ille firmam sive pensionem antedictam non minueret, quin ipse abbas et conventus de Berna teneantur solvere dictis abbati et conventui Sancti Trudonis dictas viginti marcas et unam in Sancto Trudone cum suis periculis et expensis in termino antedicto, triginta solidos Louaniensium legalium pro marca. Item tenentur Bernenses antedicti dare in Sancto Trudone nomine firme antedicte annuatim infra festum beati Martini hyemalis et Cathedram beati Petri viginti salmones legales et unum ad opus conventus. [I]stos salmones tenentur adducere usque ad Buscumducis et de Buscho usque ad Sanctum Trudonem suis periculis et expensis. Ita tamen quod quand[o] venerint ibidem, dicti abbas et conventus Sancti Trudonis solvent medietatem expensarum que fient inter Buschum et Sanctum Trudonem. Preterea si dicti salmones non possent inveniri inter Wodrekeym et Drile et infra terminos de Wodrekeym et Drile, dummodo dicti Bernenses diligentes fuerint ad querendum dictos salmones, quam diligentiam promiserunt adhibere sub sacramento suo, dabunt annuatim in Sancto Trudone in die Cathedre beati Petri quatuor marcas Coloniensis, triginta solidos Louaniensium legalium pro marca, dictis abbati et conventui Sancti Trudonis pro salmonibus antedictis ad opus conventus. Item si omnes salmones antedicti non invenirentur numero, illi qui caperentur cederent in solutionem dictorum abbatis et conventus Sancti Trudonis. Residuum vero cedet in solutione quatuor marcarum, secundum estimationem defectus. Verum dicti abbas et conventus Sancti Trudonis excipiunt ab ista firma homines suos censuales, capitales, feodales, si ibi inveniantur, item ecclesiam de Osdinne, cuius vicarium dominus de Osdinne cum villa debet presentare domino abbati Sancti Trudonis, ita tamen quod vicarius ibidem institutus debet solvere annuatim ecclesie de Alburg decem solidos Louaniensium, quinque ad luminare et quinque sacerdoti ibidem celebranti. Hec omnia promittunt Bernenses et ad id faciendum se obligant per stipulationes sollempnes et sub ypotecha rerum suarum in verbo sacerdotii.
Actum et datum in Sancto Trudone, presente conventu, in die conversionis beati Pauli, anno Domini Mo CCo quadragesimo sexto, mense ianuarii.
In cuius rei testimonium et cautolamc presentes litteras sigillo nostro et sigillo monasterii nostrid fecimus roborari. Datum ut supra.
- Thomas, abt van Sint-Truiden
- •
- Haspengouw
- •
- convent van Sint-Truiden
- •
- tiend van Bern
- •
- tiend van Herpt
- •
- bisdom Utrecht
- •
- abt en convent van Berne
- •
- Premonstratenzerorde
- •
- vicaris van Herpt
- •
- pastoor van Herpt
- •
- Sint-Truiden
- •
- 's-Hertogenbosch
- •
- Woudrichem
- •
- Driel
- •
- kerk van Heusden
- •
- heer van Heusden
- •
- kerk van Aalburg