a. Kruisheer, OHZ III, 274, nr. 1266 (onvolledig), naar C, zie verder aldaar.

Zie Kruisheer, OHZ III, 274, nr. 1266.

Urbanus episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis abbati monasterii de Insula Beate Marie eiusque fratribus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis in

perpetuum.

Religiosam vitam eligentibus apostolicum convenit adesse presidium, ne forte cuiuslibet temeritatis incursus aut eos a preposito revocet aut robur, quod absit, sacre religionis infringat.

Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris iustis postulationibus clementer annuimus et monasterium de Insula Beate Marie, Traiectensis dyocesis, in quo divino estis obsequio mancipati, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus.

(1) In primis siquidem statuentes ut ordo canonicus, qui secundum Deum et beati

Augustini regulam atque institutionem Premonstratensium fratrum in eodem monasterio institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur.

(2) Preterea quascumque possessiones, quecumque bona idem monasterium in presentiarum iuste ac canonice possidet aut in futuro concessione pontificum, largitione regum vel principum, oblatione fidelium seu aliis iustis modis prestante Domino poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis: locum ipsum in quo prefatum monasterium situm est cum omnibus pertinenciis suis; septem mansos terrarum quos habetis in loco qui Boscusen vulgariter nominatur et terciam partem decimarum quam habetis ibidem; curtem que vulgariter Haruse dicitur quam habetis in villa que nominatur Enspic; curtes quas habetis in villis que Rumede, Malsen, Wurde, Barle, Naldwic, Millen, Halle et Daile vulgariter nuncupantur; curtem unam, decimam, redditus et iurisdictionem temporalem que habetis in loco qui dicitur Sconowe;

mansos tres cum pertinenciis eorundem quos habetis in parrochia que nominatur Paueia, decimam quam habetis ibidem; capellam unam cum pertinenciis suis quam habetis in loco qui dicitur Lancsmeer; ius patronatus et decimas quas habetis in ecclesia sancti Petri, sita in villa que Besde vulgariter nominatur; capellas duas cum pertinenciis earundem quas habetis ibidem; ius patronatus quod habetis in ecclesia sancte Elyzabeth, sita in oppido quod dicitur Grauesande, cum terris, pratis, vineis, nemoribus, usuagiis et pascuis, in bosco et plano, in aquis et molendinis, in viis et semitis et omnibus aliis libertatibus et immunitatibus suis.

(3) Sane novalium vestrorum, que propriis manibus vel sumptibus colitis, de quibus aliquis hactenus non percepit, sive de vestrorum animalium nutrimentis nullus a vobis decimas exigere vel extorquere presumat.

(4) Liceat quoque vobis clericos vel laicos liberos et absolutos e seculo fugientes, ad conversionem recipere et eos absque contradictione retinere.

(5) Probibemus insuper ut nulli fratrum vestrorum, post factam in monasterio vestroa professionem, fas sit sine abbatis sui licencia nisi artioris religionis obtentu de eodem loco discedere, discedentem vero absque communium litterarum vestrarum cautione nullus audeat retinere.

(6) Cum autem generale interdictum terre fuerit, liceat vobis, clausis ianuis, exclusis excommunicatis et interdictis non pulsatis campanis, suppressa voce divina officia celebrare, dummodo causam non dederitis interdicto.

(7) Crisma vero, oleum sanctum, consecrationes altarium seu basilicarum, ordinationes clericorum qui ad ordines fuerint promovendi, a dyocesano suscipiatis episcopo, siquidem catholicus fuerit et graciam et communionem apostolice sedis habuerit et ea vobis gratis et absque pravitate aliqua voluerit exhibere.

(8) Prohibemus insuper ut infra fines parrochie vestre nullus sine assensu dyocesani episcopi et vestro capellam seu oratorium de novo construere audeat, salvis privilegiis pontificum Romanorum.

(9) Ad hec novas et indebitas exactiones ab archiepiscopis, episcopis, archidiaconis seu decanis aliisque omnibus ecclesiasticis secularibusve personis a vobis omnino fieri probibemus.

(10) Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse decernimus ut eorum devotioni et extreme voluntati, qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forte excommunicati vel interdicti sint, aut etiam publice usurarii, nullus obsistat, salva tamen iusticia illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora assumuntur.

(11) Decimas preterea et possessiones ad ius ecclesiarum vestrarum spectantes, que a laicis detinentur, redimendi et legitime liberandi de manibus eorum et ad ecclesias ad quas pertinent revocandi, libera sit vobis de nostra auctoritate facultas.

(12) Obeunte vero te nunc eiusdem loci abbate vel tuorum quolibet successorum nullus ibi qualibet surreptionis astucia seu violencia preponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum maior pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati Augustini regulam providerint eligendum.

(13) Paci quoque et tranquillitati vestre paterna in posterum sollicitudine providere volentes, auctoritate apostolica prohibemus ut infra clausuras locorum seu grangiarum vestrarum nullus rapinam seu furtum facere, ignem apponere, sanguinem fundere, hominem temere capere vel interficere, seu violenciam audeat exercere.

(14) Preterea omnes libertates et immunitates a predecessoribus nostris, Romanis pontificibus, monasterio vestro concessas, nec non libertates et exemptiones secularium exactionum, a regibus et principibus vel aliis fidelibus rationabiliter vobis indultas, auctoritate apostolica

confirmamus et presentis scripti privilegio communimus.

(15) Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat prefatum monasterium temere perturbare aut eius possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva sedis apostolice auctoritate et dyocesani episcopi canonica iusticia et in predictis decimis moderatione concilii generalis.

(16) Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona hanc nostre constitutionis paginam sciens contra eam temere venire temptaverit, secundo terciove commonita nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui careat dignitate reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districte subiaceat ultioni; cunctis autem eidem loco sua iura servantibus sit pax Domini nostri Ihesu Christi, quatinus et hic fructum bone actionis percipiant et apud districtum iudicem premia eterne pacis inveniant. Amen.

Ego Vrbanus, catholice ecclesie episcopus, subscripsi.

Ego frater Iohannes, titulo Sancti Laurentii in Lucina presbyter cardinalis, subscripsi.

Ego frater Hugo, titulo Sancte Sabini presbyter cardinalis, subscripsi.

Ego Odo, episcopus Tusculanus, subscripsi.

Ego Stephanus, Prenestinus episcopus, subscripsi.

Ego Ricardus, Sancti Angeli diaconus cardinalis, subscripsi.

Ego Octauianus, Sancte Marie in Via Lata diaconus cardinalis, subscripsi.

Ego Iohannes, Sancti Nicholai in Carcere Tulliano dyaconus cardinalis, subscripsi.

Datum Viterbii per manum magistri Iordani, sancte Romane ecclesie notarii et

vicecancellarii, VIII kalendas octobris, indictione IIII^a, incarnationis dominice anno M° CC° LXI^o, pontificatus vero domni Vrbani pape IIII anno primo.