Willem Hugemanszoon, heer van Zevenbergen, en zijn echtgenote Hadewijch geven ten overstaan van de schepenen van Zevenbergen aan Willem Betten (van Aardenburg) ten behoeve van het Sint-Janshospitaal te Brugge honderd bunder moer te Zevenbergen tegen een jaarlijkse erfcijns van achttien penning Hollands per bunder met de verplichting tot het betalen van drie penning Hollands per last gedolven turf en stellen het Sint-Janshospitaal vrij van alle overige diensten en afdrachten, met uitzondering van het aandeel in de waterschapslasten. Tevens verbinden Willem en Hadewijch zich ertoe op eigen kosten openbare wegen aan te leggen. Willem, heer van Strijen, bekrachtigt de overeenkomst en bezegelt mede, samen met Wolfert van Borsele, Gerard van Wieldrecht, Gillis van Wendelnesse en de schepenen van Zevenbergen.
A. Brugge, OCMW, archief Sint-Janshospitaal te Brugge, oorkonde nr. 135. Gelinieerd, ook de positie van de zegelsnedes is gelinieerd.
Aantekeningen op de achterzijde: 1o door 13e/14e-eeuwse hand: Van Zeuenbarghe. – 2o door 14e-eeuwse hand: Van Zeuenbergen. – 3o door 15e-eeuwse hand: De principale brief van C buunre moers, ghecocht ieghen den heere van Seuenberghe.
Bezegeling: S1 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Willem Hugemanszoon, heer van Zevenbergen, gaaf, van groene was. – S2 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Willem, heer van Strijen, ridder, randschrift beschadigd, van groene was. – [SD3] uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken, maar verloren zegel van Wolfert van Borsele, ridder. – S4 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Gerard van Wieldrecht, gaaf, van groene was. – S5 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Gillis van Wendelnesse, gaaf, van groene was. – S6 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel, vermoedelijk van Jan vrouwe Avezelienzn., schepen van Zevenbergen, zwaar beschadigd, van groene was. – S7 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Arnoud Goud, schepen van Zevenbergen, beschadigd, van groene was. – S8 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Betto van Duiveland, schepen van Zevenbergen, gaaf, van groene was. – S9 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Dirk Gommaar, schepen van Zevenbergen, licht beschadigd, van groene was. – S10 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Hugo de Grote, gaaf, van groene was. – S11 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Hugo de Molenaar, gaaf, van groene was. – S12 uithangend bevestigd, dubbel doorgestoken zegel van Gerard van Zaastsals, gaaf, van groene was.
a. Kruisheer, OHZ IV, 587-590, nr. 2299, naar A. Zie verder aldaar.
Niet voorhanden.
Willem Hugemanszoon en zijn echtgenote Hadewijch hebben drie oorkonden op eenzelfde dag uitgevaardigd, respectievelijk voor het Sint-Janshospitaal te Brugge (onderhavige oorkonde), de Tafel van de Heilige Geest te Brugge en de abdij van Zoetendale te Maldegem, zie Van Synghel, DONB, nrs. 1287.05.31(na 1287.05.00)a, 1287.05.31(na 1287.05.00)b en 1287.05.31(na 1287.05.00)c. De oorkonden voor de Brugse instellingen vertonen sterke dictaatverwantschap en zijn waarschijnlijk op basis van eenzelfde concept geredigeerd.
Volgens Gysseling, Corpus, I-2, 1207, nr. 723, is onderhavige oorkonde geschreven door een Brugse stadsklerk.
Wiea Willem Hughemanszoene, here van Zeuemberghe, ende Hadewif, siin wiif, doen te wetene alle dengoenen die deise lettren zullen zien iof horen leisen dat wie omme die opembare nutschepe ende orebare van ons ende van onsen hoire ende van diengoenen die na ons comen zullen gaven ons danx ende ons willen Willemme Betten te Sinte Ianshuuf boef in Brucghe, van dien bischopdome van Dorneke, hondert bunre moers med al metten gronde, driehondert roeden lang ende driehondert roeden breed, licghende tenen viercanten sticke beoest half der kerken te Zeuemberghe, streckende an die zuudzide van den waterganghe die comet lopende van der sluus te enen rechten herveliken ende iaerliken chense, dats te wetene omme achtiene peneghe Hollandsche van elken buunre ewelike elkes iaers te gheldene onsleiden ende onsen hoire ende dengoenen die na ons comen zullen van iaere te iaere te sinte Martinsmesse in den winter te Zeuemberghe van Sinte Ianshuus halven vorseid iof andre munte ter werde van Hollandschen toten wissele van Dorechtb. Ende daertoe so es te verstane van olse meneghen laste toereven als die van Sinte Ianshuus zullen doen delven in die vorseide hondert buunre moers vorseid, daen of ziin zie ons ende dien na ons comen zullen schuldich te geldene ende te ghevene te sinte Pietersmesse ingande oest drie peneghe van der vorseider munte van elken laste van datter ghedolven zal weisen binnen dien iare daer tevoren ende also ewelike van iare te iare van elken laste drie peneghe van der vorseider munte dat mes zal delven. Ende deise vorseide hondert buunre moers med ol den gronde so hebben wie belovet ende beloven dien van Sinte Ianshuuse vorseid te wetten te waerne tieghen elken mensche omme die achtiene peneghe siaers van elken buunre ende die drie peneghe van elken laste toereven die mer in zal delven alst vorseid es. Ende hierbi so siin die van Sinte Ianshuus vorseid ende hare vorseide moer endenc liede ewelike schuldich vri te sine, quite, los ende leidech ende belovense te houdene ende te doene houden vri, quite, los ende leidech ieghen ons, onse hoir ende die na ons comen zullen, heren van dien vorseiden moere, ende tieghen elken andren here ende elken andren mensche als van resen, van herevaerden, van beiden, van hulpen te rudderschepe iof te huwelike iof te eneghen andren dinghen, van iscote, van zettinghen, van pointinghen, van kerkeghelde, van brulochtvaerne ende van allen andren diensten, hit neware namelike van ghelde van waterganghen ende van spoien ende van alsulken coste als daer Sinte Ianshuuse ende haren moere vorseid nutschepe ende orbare of comen mochte, dat die van dien vorseiden huus danne goldens, buunre buunre gheliic, also als hit an hem gheland, behouden onser herschepien ende ons hoirs ende dergoene die na ons zullen comen van onsen wereldliken gherechte. Vort so es te wetene dat wie, Willem ende Hadewiif vorseid, hebben ghebonden ende binden ons, onse hoir ende die na onsd comen zullen te wetten iof ons ghebrake, te lecghene van ons sellefs moere enen wegh, zeven roeden breed an allen ziden van deisen vorseiden hondert buurene moers ende in dien rechten middeward van dien vorseiden moere enen andren wegh van diere vorseider breede streckende oost ende west van dien enen ende toten andren, bi also dat den vorseiden Sinte Ianshuuse bliven hare hondert buunre moers vorseid al gheheel ende al vul ghemeten boven allen deisen vorseiden weghen. Ende daerbi so salme delven waterganghe in die rechte middewaerd van alle deisen vorseiden weghen, breed ende wiid na der mester nutschepe ende orbare van dien vorseiden moere ende elc up zinen cost an die zide van sinen moere. Oec es te wetene dat wie boven allen deisen vorseiden voreworden hebben ghegheven ende noch gheven dengoenen van Sinte Ianshuusef vorseid ewelike te haren rechten eghindome vri ende quite, los ende ledech al die nutschepe, al die note, al tprofit ende al die winninghe die zie moeghen doen med delvene ende doen delvene in alle deise vorseide weghe in allen ziden streckende an haren vorseiden moer, behouden der openre vaerd van weghe ende van waterganghe ter ghemeenre nutschepe van elken mensche, van chenze te ghevene, van tienden ende van allen andren diensten daer wie, onse hoir ende die na ons comen zullen vorseid chens iof tiende of lieveg of eneghen andren dienst in enegher manieren of eeschen mochten, emmer behouden onser herschepien van onsen wereldliken gherechte alst vorseid es. Ende alle deise vorseide dinghe dieh wel ende vulcomenlike ende te wette vor onse wet ende onse .. schepene van Zeuemberghe diere toe gheroepen waren siin ghedaen, dats te wetene Ian vrouwe Auezelienzoene, Arnoud Goud, Bette van Duueland, Diederic Gommaer, Hughe de Grote, Hughe de Moelnare ende Gherard van Zaestsals, so hebben Willem ende Hadewiif, siin wiif vorseid, wie belovenden ende beloven dien van Sinte Ianshuuse vorseit shuus boef vorseid wel ende ghetrouwelike te houdene ende te doene houden te eweliken tiiden zonder iet derieghen te zecghene iof te doene in enigher maniere doer enigher zaken wille die gvalleni ware iof die hierna ghevallen mochte. Ende hiertoe so binden wie ons, onse hoir ende diegoene die na ons comen zullen ende willen wel ende loven iof hit gheviele, das God verden moete, dat wie iof onze hoir iof die na ons comen zullen tieghen eneghe van deisen vorseiden dinghen ons setten iof daden, dat men ons bi den bedwanghe van onsen ordinarise van Ludeke bedreve ende dwonghe olle deise vorseide dinghe te houdene ende te doene houden ende elc zonderlanghe. Ende omme olle deise vorseide dinghe wel te sine ihouden vast ende ghestade, so renuntiieren wie tollen rechte, ghescreven ende onghescreven, van der heilegher kerken ende van der werelt, tallen privilegien, van crucen ghenomen ende te nemene, tallen indulgentien, ghegheven ende te ghevene, beiaghet ende te beiaghene, tallen exceptien van quade, van boesheiden ende wie niet secghen moeghen dat wie van meer danne van der helt in deise vorseide voreworde hebben isin belopen iof bedroghen, ende tallen andren exceptien van wat manieren dat zie weisen moeghen, tallen baren, redenen, cavillatien, weren ende vluchten, tallen vorsten, van so wien dat zie ghegheven ziin iof ghegheven moeghen werden ende tallen andren vordelen die ons, onsen hoire ende die na ons comen zullen mochten comen te hulpen ende te baten ende dien van Sinte Ianshuuse vorseid te deren iof te scaden.
Ende bidden onsen lieven here Willemme, ruddere, here van Strien, dat hie deise vorseide dinghe love ende sinen consent der toe doe als overhere ende onsen lieven vrienden, min here Wulfarde van Barssele, ruddere, Gherarde van Wieldrecht ende Gielise van Wendelnesse, dat sie deise vorseide dinghe up ons orconden ende med onsen vorseiden .. schepenen.
Ende ic, Willem, ruddere, here van Strien vorseid, omme die nutschepe ende orbare Willems ende ioncfrouwe Hadewiuen, sins wives vorseid, die ickerej in verstaen hebbek ende doer harre beide wille, so love ic alle deise vorseide dinghe ende belover dien van Sinte Ianshuuse vorseid warant te sine tieghen elken mensche als overhere.
Ende ommedat olle deise vorseide dinghe wel ende ghetrouwelike wesen ihouden, so hebben wie, Willem, here van Strien, Wulfard van Barsele, rudders vorseid, ende Gherard ende Gielis vorseid ende wie, vorseide .. schepene, in orconscheipen van den vorseiden dinghen bi den versoekene van Willemme ende ioncfrouwe Hadewiuen, sinen wive vorseid, deise huuthangende lettren ghezeigheld med onsen zeiglen, diewelke siin ghezeghelt voren meds vorseids Willems Hughemanszoene, heren van Zeuemberghe, zeigle.
Dit was ghedaen int iaer ons Heren als men schreef van sinen incarnatioene duzentich twehondert vierewareven twintich ende zevene, in die maend van meiel.
- Willem Hugemanszoon, heer van Zevenbergen
- •
- Hadewijch, echtgenote van Willem Hugemanszoon, heer van Zevenbergen
- •
- Willem Betten (van Aardenburg)
- •
- Sint-Janshospitaal te Brugge
- •
- bisdom Doornik
- •
- kerk van Zevenbergen
- •
- Dordrecht
- •
- Paulus die Calkere, poorter van Brugge
- •
- Jan vrouwe Avezelienzn., schepen van Zevenbergen
- •
- Arnoud Goud, schepen van Zevenbergen
- •
- Betto van Duiveland, schepen van Zevenbergen
- •
- Dirk Gommaar, schepen van Zevenbergen
- •
- Hugo de Grote, schepen van Zevenbergen
- •
- Hugo de Molenaar, schepen van Zevenbergen
- •
- Gerard van Zaastsals, schepen van Zevenbergen
- •
- ordinaris van Luik
- •
- Willem, ridder, heer van Strijen
- •
- Wolfert van Borsele, ridder
- •
- Gerard van Wieldrecht
- •
- Gillis van Wendelnesse